ครรภ์เป็นพิษเกิดจากอะไร ประสบการณ์ครรภ์เป็นพิษ ต้องยุติการตั้งครรภ์

ครรภ์เป็นพิษเกิดจากอะไร อันตรายแค่ไหน? แม่เล่าประสบการณ์ ครรภ์เป็นพิษ ไตรมาส 2 ต้องยุติการตั้งครรภ์เพื่อรักษาชีวิตแม่ พร้อมแนะวิธีสังเกตอาการครรภ์เป็นพิษ

ครรภ์เป็นพิษเกิดจากอะไร ภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายกับแม่และทารกในครรภ์

คุณแม่ท่านหนึ่งได้เล่าประสบการณ์ ครรภ์เป็นพิษ ในช่วงไตรมาส 2 เพื่อให้แม่ ๆ คนอื่นได้ระมัดระวัง และคอยสังเกตอาการระหว่างตั้งครรภ์อยู่เสมอ โดยเล่าว่า ตอนนี้ลูกสาวของเราไปเป็นนางฟ้าแล้วนะคะ อยากเล่าเรื่องราว ครรภ์เป็นพิษ ที่เกิดขึ้นกับอายุครรภ์ยังน้อยของแม่ให้เป็นความรู้ 21 สัปดาห์ 6 วัน

ลูกมาจาก ICSI ที่ตรวจโครโมโซมแล้ว 23 คู่ แม่ตรวจความผิดปกติของลูกได้มาเรื่อย ๆ คือลูกตัวเล็กกว่าเกณฑ์ 1-2 สัปดาห์ มีรกบวม (ตรวจเชื้อไวรัสต่าง ๆ แล้วไม่มี) แล้วก็ตัวเล็กกว่าเกณฑ์มาโดยตลอด ลูกดิ้นเก่ง หัวใจเต้นดี ปอด กระเพราะ ไต มีหมดแล้ว

จนมาถึงสัปดาห์ที่ 21 แม่มีอาการปวดหัว มือ เท้า หน้า บวม เล็กน้อย (เน้นว่าเล็กน้อยนะคะ) ปัสสาวะเป็นฟองเล็กน้อย เลยเข้าพบคุณหมอ ตรวจได้ว่ามีโปรตีนรั่ว 2+ ยังไม่ได้แอดมิท

จากนั้นตอนเย็นแม่ยังมีอาการปวดหัวอีก เลยแอดมิทที่โรงพยาบาล คุณหมอตรวจพบว่ามีค่าครรภ์เป็นพิษ 648 ปกติต้องไม่เกิน 85

แม่เลยแพลนว่าจะแอดมิทนอนโรงพยาบาล เช็คความดัน และค่าต่าง ๆ พยายามเคลื่อนไหวตัวให้น้อยที่สุด เพราะแค่ลุกเดินความดันก็ขึ้นแล้ว คิดว่าประคองไปสัก 2-3 เดือน เพื่อให้ลูกสามารถผ่าคลอด เพื่อคลอดก่อนกำหนดให้ได้

แต่ทุกอย่างมันเกิดขึ้นเร็วมาก ค่าครรภ์เป็นพิษเริ่มเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วภายในไม่กี่วัน ความดันแม่จาก 140 กว่า ๆ เป็น 150 กว่า จนมาถึง 160 กว่า ทางคุณหมอพิจารณากันว่าไม่ได้แล้ว ถ้ารอต่อไปอาการแม่จะเริ่มมีมากขึ้น แล้วแม่ก็จะแย่ ตอนนี้คอนดิชั่นแม่ยังโอเคอยู่ เลยมาพูดคุยกับแม่ถึงปัญหาเรื่องครรภ์เป็นพิษที่เพิ่มขึ้น เพราะถ้าเจอในเคสอายุครรภ์เยอะ ๆ คุณหมอจะผ่าเอาเด็กออกมาเลย แต่ในเคสแม่โชคร้ายเจอในอายุครรภ์น้อยมาก คืออยากจะพยายามยื้อกันให้ถึงที่สุด ก็ไปไม่ถึง อาการของโรคเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ค่าเลือดต่าง ๆ ของแม่เริ่มแสดงผลไม่ดี และคณะกรรมการเห็นว่าควรยุติการตั้งครรภ์เพื่อรักษาชีวิตแม่

แม่ยุติการตั้งครรภ์แล้ว และเป็นสิ่งที่ทรมานจิตใจมาก ในวันที่ 3 พฤศจิกายน แม่ยังแอดมิทอยู่ที่โรงพยาบาล ค่าครรภ์เป็นพิษยังมีอยู่ ความดันก็ยังคงอยู่ในระดับที่สูง ยังมีปวดหัว รอบ ๆ แม่มีแต่แม่ ๆ ที่ภาวะครรภ์เป็นพิษที่เจอในระยะรุนแรงแล้ว คือหัวใจวาย ปั๊มหัวใจขึ้นมา ตับวาย ไตวาย และอีกคนยังให้ออกซิเจน เพราะน้ำท่วมปอดอยู่เลย

ที่มาบอกเล่าในครั้งนี้อยากให้แม่ ๆ สังเกตุตัวเอง มีอะไรผิดปกติให้รีบไปหาคุณหมอตั้งแต่ต้น ๆ จะได้แพลนการรักษาได้ทันท่วงที อาการครรภ์เป็นพิษของแม่

1. ปวดหัวที่ด้านหลัง
2. มือ เท้าบวมเล็กน้อย มา 3-4 วันก่อนหน้าไปหาคุณหมอ
3. ความดันขึ้น 140 กว่า ๆ
4. โปรตีนรั่ว สังเกตคือฉี่เป็นฟอง

อาการเพิ่มเติมที่แม่ไม่ได้เป็นนะคะ (คือพวกจุกแน่นลิ้นปี่ หายใจไม่สะดวก คลื่นไส้อาเจียน ตาพล่ามัว)

สุดท้ายขอให้แม่ ๆ ทุกคนห่างไกลครรภ์เป็นพิษ แม่ผ่านมาแล้วด้วยการเสียลูกไป ซึ่งไม่รู้ว่าจะมีโอกาสได้ท้องอีกไหม เพราะแม่ทำอิ๊กซี่มา 4 ครั้งแล้ว มาเจอรอบนี้ท้อมาก กว่าจะได้ลูกมาว่ายากแล้ว การรักษาลูกไว้ยิ่งยากกว่า

ล่าสุดคุณแม่บอกกับ ทีมแม่ ABK ว่า เรื่องของแม่อยากให้เป็นวิทยาทานแก่แม่ ๆ คนอื่น ให้สังเกตตัวเอง อย่าปล่อยผ่านอาการผิดปกติ ตอนนี้ร่างกายแม่เป็นปกติแล้ว ตรวจล่าสุดเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ความดันไม่มีแล้ว น้ำคาวปลาก็หมดแล้ว ตอนนี้เหลือรอประจำเดือนมา รอให้ร่างกายฟื้นฟูเพื่อเริ่มต้นใหม่

อาการครรภ์เป็นพิษเป็นภาวะเสี่ยงที่เป็นอันตรายอย่างยิ่งกับตัวของแม่ตั้งครรภ์และทารกในครรภ์ ในระหว่างการตั้งครรภ์จึงจำเป็นต้องสังเกตความผิดปกติของร่างกายอยู่เสมอ

ภาวะครรภ์เป็นพิษ

ครรภ์เป็นพิษ เป็นภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ที่สำคัญ เกิดได้ตั้งแต่ช่วงตั้งครรภ์หรือช่วงหลังคลอด โดยสาเหตุนั้นยังไม่แน่ชัด แต่มีข้อสมมติฐานว่า ครรภ์เป็นพิษเกิดได้จากสาเหตุดังนี้

• รกทำงานผิดปกติ สารบางชนิดกระตุ้นให้หลอดเลือดหดตัวอย่างรุนแรง ส่งผลให้เกิดความดันโลหิตสูงกว่า 140/90 มิลลิเมตรปรอท
• ภาวะโปรตีน หรือไข่ขาวรั่วออกมาปะปนอยู่ในปัสสาวะ
• การฝังตัวไม่แน่นของรกบริเวณผนังมดลูก ทำให้ออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงทารกในครรภ์ไม่เพียงพอ เกิดการหลั่งสารพิษบางอย่างเข้าสู่กระแสเลือด ส่งผลเสียต่อแม่ตั้งครรภ์และลูก จนเกิดภาวะแทรกซ้อน

ภาวะครรภ์เป็นพิษพบได้ 5-10% ของการตั้งครรภ์ กลุ่มเสี่ยงคือ แม่ตั้งครรภ์ครั้งแรก แม่มีน้ำหนักตัวมาก แม่เป็นโรคเบาหวาน แม่มีประวัติความดันโลหิตสูง แม่ที่ตั้งครรภ์ตอนอายุเกิน 35 ปี หรือแม่อายุน้อยแต่เป็นครรภ์แรก

สังเกต 7 อาการสำคัญของครรภ์เป็นพิษ

1. เกิดอาการบวมบริเวณใบหน้า มือ และเท้า
2. ทารกดิ้นน้อยลง
3. สายตาพร่ามัว
4. ปวดศีรษะ
5. คลื่นไส้อาเจียน
6. จุกแน่นบริเวณลิ้นปี่
7. หายใจลำบาก

นอกจากนี้ ครรภ์เป็นพิษยังมีอาการตับทำงานผิดปกติและมีความดันเลือดสูงร่วมด้วย โดยภาวะครรภ์เป็นพิษมี 3 ระดับ ได้แก่ ครรภ์เป็นพิษที่ไม่รุนแรง , eclampsia คือ ครรภ์เป็นพิษที่รุนแรง และครรภ์เป็นพิษที่รุนแรงจนมีอาการชัก อาจทำให้ตับทำงานผิดปกติ หยุดทำงาน และมีการแข็งตัวของเลือดที่ผิดปกติ

อันตรายของภาวะครรภ์เป็นพิษ

eclampsia คือ ครรภ์เป็นพิษชนิดที่รุนแรงมาก ๆ จะทำให้แม่และลูกเสี่ยงอันตราย ทำให้แม่เสียชีวิตได้ ส่วนทารกในครรภ์ ถ้าอายุครรภ์ใกล้คลอดเข้าสู่ไตรมาสที่ 3 เด็กอาจคลอดก่อนกำหนด กรณีที่อายุครรภ์ยังน้อยอาจต้องยุติการตั้งครรภ์ ถ้าครรภ์เป็นพิษรุนแรงนาน ๆ อาจทำให้ทารกเติบโตช้า ตัวเล็ก และขาดออกซิเจน

การรักษาครรภ์เป็นพิษ

แพทย์จะประคับประคองแม่และทารกในครรภ์จนกว่าจะถึงเวลาอันสมควรในการคลอด หากอายุครรภ์ 37 สัปดาห์ขึ้นไป จะสามารถผ่าคลอดหรือเร่งคลอด เพื่อไม่ให้อาการครรภ์เป็นพิษรุนแรงขึ้น

วิธีป้องกันครรภ์เป็นพิษ

• ครรภ์เป็นพิษมีสาเหตุไม่แน่ชัด หากฝากครรภ์เร็วก็สามารถตรวจร่างกาย ดูความเสี่ยง เช็คโรคประจำตัว และติดตามอาการของแม่ได้เร็ว เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้
• เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ปรุงสุก สด สะอาด ปลอดภัย หลีกเลี่ยงการทานอาหารรสจัด เช่น เค็มจัด
• ดื่มน้ำไม่น้อยกว่า 6 แก้วต่อวัน
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ถ้านอนนาน ๆ ไม่ได้ ก็พยายามหาช่วงเวลางีบหลับระหว่างวัน
• ออกกำลังกายตามที่แพทย์แนะนำ เพื่อให้ร่างกายแข็งแรง
• ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ ห้ามสูบบุหรี่ และไม่ควรอยู่ใกล้สารเคมีอันตราย

เมื่อรู้ว่าตั้งครรภ์ควรรีบไปฝากครรภ์ให้เร็วที่สุด หมั่นสังเกตร่างกายอยู่เสมอ หากมีความผิดปกติให้พบแพทย์เพื่อวินิจฉัยอย่างละเอียด ที่สำคัญ ควรไปโรงพยาบาลตามนัดทุกครั้งเพื่อติดตามการตั้งครรภ์

อ้างอิงข้อมูล : petcharavejhospital และ rama.mahidol.ac.th

 

อ่านบทความอื่นเพิ่มเติม

ถุงน้ำรังไข่หลายใบ ต้นตอมีลูกยาก ครรภ์เป็นพิษ

ตั้งครรภ์ไข่ปลาอุก ต้องยุติตั้งครรภ์ ซ้ำยังเสี่ยงมะเร็ง

เชื้อ CMV คืออะไร ไวรัสที่คนท้องติดเชื้อได้ มีผลต่อทารกแรกเกิด

แม่ท้อง แพ้อาหารทะเล ส่งผลต่อลูกยังไงมาหาคำตอบกัน

ทารกคลอดก่อนกำหนดน้ำหนักตัวน้อย พัฒนาการลูกจะเป็นอย่างไร อันตรายไหม