รวม 11 โรค กับวิธีสังเกต ลูกมีปัญหาสุขภาพจิต

ลูกของเราป่วยเพราะอะไรนะ

เด็กที่มีปัญหาสุขภาพจิตหรือป่วยเป็นโรคจิตเวช  เกิดได้จาก 3 ปัจจัยหลัก  คือ  ตัวของเด็กเอง  การเลี้ยงดู  และสิ่งแวดล้อม

1. ปัญหาจากตัวเด็ก

เด็กป่วยโรคจิตเวชบางส่วนมีสมองผิดปกติมาตั้งแต่กำเนิด  และมีอีกส่วนที่เกิดจากพื้นฐานนิสัยและอารมณ์  ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่เท่ากัน  ซึ่งหมอจะแบ่งเด็กที่เกิดมาเป็น 4 แบบ  ดังนี้

• เด็กปรับตัวง่าย :  เด็กปรับตัวง่ายหรือเด็กเลี้ยงง่ายมีมากถึง 40%  ซึ่งเด็กเหล่านี้จะมีภาวการณ์ปรับตัวที่ดี อารมณ์ดี มองโลกในแง่ดี คิดแก้ปัญหามากว่ามองปัญหา แต่ไม่ได้หมายความว่าคุณพ่อคุณแม่เป็นคนปรับตัวง่ายแล้วจะได้ลูกเลี้ยงง่ายเสมอไปนะคะ  ต้องขึ้นอยู่กับว่าลูกได้รับกรรมพันธุ์ของพ่อแม่มามากน้อยแค่ไหน  หรืออาจได้รับกรรมพันธุ์จากญาติพี่น้องคนอื่นมา  ลูกก็อาจจะมีพื้นฐานนิสัยแตกต่างจากพ่อแม่ได้เช่นกัน

• เด็กปรับตัวยาก :  หมอจะเจอเด็กปรับตัวยากหรือเด็กเลี้ยงยากประมาณ 15%  คุณพ่อคุณแม่ที่ได้ลูกแบบนี้ก็จะเหนื่อยพอสมควร  เพราะลูกจะกินนอนไม่เป็นเวลา  หงุดหงิดง่าย  งอแงเก่ง  อารมณ์ไม่คงที่  ทำให้คุณพ่อคุณแม่ต้องคอยดุคอยเตือนอยู่เสมอ  นอกจากนี้หากเด็กปรับตัวยากไปโรงเรียน  แล้วต้องเจอกฎระเบียบมากมาย  เขาอาจรู้สึกคับข้องใจได้ง่าย  และระบายออกด้วยการโวยวายหรือต่อว่าด่าทอเพื่อน  หากคุณครูไม่เข้าใจแล้วไปตราหน้าเขาว่าเป็นเด็กเกเร  สุดท้ายเขาจะซึมซับถ้อยคำเหล่านั้นและกลายเป็นเด็กเกเรไปจริงๆ  ทั้งที่ไม่มีพื้นฐานของโรคมาก่อน

• เด็กปรับตัวช้า :  เด็กปรับตัวช้าหรือเด็กขี้กังวลจะพบเจอได้ประมาณ 15%  เด็กประเภทนี้จะขี้อาย  ไม่มีความมั่นใจ  เวลาเจอใครหรือพาไปเล่นที่ไหนก็จะแอบอยู่ข้างหลังคุณพ่อคุณแม่  ไม่กล้าทำอะไรเอง  เพราะกังวลว่าจะทำผิดพลาด  กังวลไปหมดทุกอย่าง  ซึ่งก็จะทำให้คุณพ่อคุณแม่เหนื่อยพอๆ กับได้ลูกเลี้ยงยากทีเดียว  และเด็กกลุ่มนี้จะมีอารมณ์อ่อนไหว บางครั้งคุณพ่อคุณแม่หรือคุณครูตักเตือน แต่เด็กกลุ่มนี้จะคิดมากว่าถูกตำหนิได้

• เด็กนิสัยผสม :  เด็กอีก 30% เป็นเด็กนิสัยผสม  เด็กประเภทนี้บางช่วงเวลาก็ปรับตัวได้  บางคราวก็เกิดความกังวล  หรือในบางสถานการณ์ก็หงุดหงิดง่าย  แล้วแต่อารมณ์ในตอนนั้น

นิสัยพื้นฐาน + โรค = อาการที่แตกต่าง 

เด็กป่วยแต่ละคนจะแสดงอาการหรือพฤติกรรมไม่เหมือนกัน  ขึ้นอยู่กับนิสัยพื้นฐานของตัวเด็ก  ยกตัวอย่างจากเด็กที่ป่วยด้วยโรคสมาธิสั้นเหมือนกัน  แต่มีพื้นฐานนิสัยแตกต่างกัน  เมื่อพวกเขาเจอสถานการณ์อย่างเดียวกัน  เช่น  คุณครูสั่งให้นั่งทำการบ้านให้เสร็จ  แม้พวกเขาจะไม่สามารถทำการบ้านให้เสร็จได้เช่นเดียวกัน  แต่ก็จะแสดงออกผ่านพฤติกรรมที่แตกต่างกัน

• เด็กปรับตัวยาก :  จากนิสัยพื้นฐานของตัวเองก็เป็นคนใจร้อนหุนหันพลันแล่นอยู่แล้ว  เมื่อถูกสั่งให้ทำการบ้าน  เขาจะแสดงพฤติกรรมฉุนเฉียวซึ่งเป็นนิสัยพื้นฐานของเขาออกมารุนแรงมากขึ้น  เช่น  ปาดินสอทิ้งหรือโวยวายวิ่งหนีออกไปจากห้องเรียน

• เด็กปรับตัวช้า :  เด็กปรับตัวช้าจะมีความไม่มั่นใจและกลัวคุณครูดุ  เขาจึงจะยังคงนั่งเฉยต่อไป  ไม่ทำงานตามคำสั่ง  แต่ก็จะไม่โวยวายเหมือนเด็กปรับตัวยาก

จะเห็นได้ว่าพฤติกรรมต่างกัน  วิธีการรับมือเพื่อให้ลูกทำงานเสร็จตามเป้าหมายก็ต้องแตกต่างกันด้วย  คุณพ่อคุณแม่จึงควรสังเกตให้รู้ว่าลูกมีนิสัยพื้นฐานแบบใด  เพื่อจะได้หาวิธีรับมือเขาได้ถูกทางนะคะ

อ่านต่อ “ลักษณะนิสัยพื้นฐาน + โรค = อาการที่แตกต่างของเด็ก”
คลิกหน้า 5