รับมือความกลัวของ เด็กก่อนวัยเรียน พ่อแม่ช่วยแก้ได้เมื่อหนู “ขี้กลัว”

เด็กก่อนวัยเรียน หรือเด็กเล็ก  (Preschool age) คือ ช่วงอายุ 3-5 ปี เด็กวัยนี้จะเริ่มมีจินตนาการสูง ทำให้เริ่มมีความกังวลจนทำให้เกิด “ความกลัว” ซึ่งความกลัวของเด็กนั้นเกิดขึ้นได้ตามธรรมชาติในช่วงวัยนี้ คุณพ่อคุณแม่อาจจะสังเกตเห็นได้จากอาการที่ลูกกำลังอารมณ์ดี ยิ้มหัวเราะร่า แต่ก็ทำหน้าเหย๋เกทันทีเมื่อเห็นคนแปลกหน้ามาอยู่ใกล้ๆ บางคนร้องไห้ บางคนรีบกลับไปเดินเกาะพ่อแม่แน่น หรือความกลัวในสถานที่ การพบเจอกับสิ่งแปลกใหม่ที่ไม่คุ้นเคยมากมาย การไม่เห็นพ่อแม่อยู่ในสายตา การห่างจากพ่อแม่เป็นครั้งแรก ซึ่งเป็นความกลัวที่พบบ่อยในเด็กเล็ก อาการแบบนี้ถือเป็นเรื่องปกติ คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกังวลไปนะคะ แต่สามารถช่วยลูกให้คลายกังวลและลดความกลัวลงได้ด้วยคำพูดปลอบอย่างอ่อนโยน และช่วยปรับให้ลูกเข้าผู้อื่นหรือปรับตัวเข้ากับประสบการณ์ใหม่ ๆ อย่างค่อยเป็นค่อยไป เพราะถ้าหากปล่อยให้ลูกรู้สึกเครียดและวิตกกังวลกับความกลัวเหล่านี้บ่อยเกินไป ก็อาจส่งผลกระทบต่อพัฒนาการด้านต่าง ๆ ได้

รับมือความกลัวของ เด็กก่อนวัยเรียน พ่อแม่ช่วยแก้ได้เมื่อหนู “ขี้กลัว”

“ความกลัว” ถือเป็นอารมณ์พื้นฐานของมนุษย์ ไม่ว่าใครก็สามารถเกิดความกลัวขึ้นได้ แต่สิ่งที่กลัวจะแตกต่างกันออกไปตามช่วงวัยความกลัวที่เกิดกับเด็กก่อนวัยเรียนช่วงอายุ 3-5 ปี เช่น

• กลัวการนั่งกระโถน
• กลัวความมืด
• กลัวเงา
• กลัวการนอนคนเดียว
• กลัวสภาพอากาศ เสียงฟ้าร้อง ฟ้าผ่า ฟ้าแล่บ
• กลัวเสียงดัง
• กลัวสัตว์ประหลาด
• กลัวความสูง
• กลัวแมลงและต่าง ๆ งู  จิ้งจก ตุ๊กแก สุนัข ฯลฯ
• กลัวการหลงทาง
• กลัวหายไปจากพ่อแม่
• กล้วการอยู่คนเดียว
• กลัวเข็มฉีดยา
• ฯลฯ

สาเหตุของความกลัวของ เด็กก่อนวัยเรียน เกิดจาก

• เด็กในช่วงวัยนี้เริ่มมีจินตนาการสูง แต่ก็ยังไม่สามารถแยกระหว่างความจริงและเรื่องสมมุติได้ จินตนาการเหล่านี้เป็นจินตนาการสร้างสรรค์ที่เกิดขึ้นจากในนิทาน เรื่องเล่า เช่น เหล่าเจ้าหญิง เจ้าชาย เทพธิดา นางฟ้า แม่มด รวมไปถึงสัตว์ประหลาดต่าง ๆ ซึ่งบทบาทตัวละครบางเรื่องบางตัวอาจทำให้เด็กกลัวได้ แต่เมื่อลูกโตขึ้นผ่านพ้นวัยนี้ ก็จะสามารถแยกแยะว่าสิ่งไหนจริงและสิ่งไหนเป็นเรื่องสมมุติได้
• สำหรับเด็กที่พ่อแม่เลี้ยงอยู่แต่ในบ้าน ดูแลลูกปกป้องมากเกินไป กลัวจะเกิดอันตรายกับลูกมากไม่กล้าให้ลูกได้ออกมาทำกิจกรรมนอกบ้าน หรือพาไปเที่ยวสถานที่อื่น ๆ ก็อาจทำให้เด็กไม่ได้มีโอกาสได้เจอหรือเข้าสังคมกับเด็กในรุ่นเดียวกัน ไม่เจอกับสิ่งที่ไม่คุ้นเคย จึงทำให้เด็กเกิดความกลัวได้ง่าย
• บางครั้งสาเหตุความกลัวของเด็กเกิดได้จากผู้ใหญ่ชอบขู่ ชอบหลอกให้เด็กกลัว หรือการพูดไม่จริงเพื่อให้เด็กทำในสิ่งที่เราต้องการ อยากให้ลูกเชื่อฟัง เช่น ดื้อนักเดี๋ยวตุ๊กแกมากินตับ อย่าเล่นซ่อนแอบในเวลากลางคืน เดี๋ยวผีมาเอาตัวไป เป็นต้น การพูดหลอกเด็กหรือขู่ลูกเพื่อให้ทำในสิ่งที่พ่อแม่ต้องการ จะส่งผลให้ความกลัวนั้นจะติดตัวไปกับเด็ก และเมื่อโตเป็นผู้ใหญ่แล้วบางครั้งลูกก็ยังไม่สามารถกำจัดความกลัวบางเรื่องออกไปได้
• ความกลัวจากประสบการณ์ตรงที่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ทำให้เด็กมีความกลัวฝังใจ เช่น ตอนหัดขี่จักรยานใหม่ ๆ แล้วล้มทำให้กลัวการขี่จักรยานบนท้องถนน กลัวตกบันได เป็นต้น
• การปล่อยให้ลูกนั่งดูทีวีคนเดียว เปิดช่องที่มีเรื่องราวน่ากลัว มีความรุนแรง เด็กจะเก็บไปจินตนาการต่อกลายเป็นความกลัวอย่างจริงจัง

นอกจากนี้ นายแพทย์ภาสกร ชัยวานิชศิริ รองอธิบดีกรมการแพทย์ ให้ข้อมูลว่า “สาเหตุหลัก ๆ ที่ลูกน้อยกลายเป็นเด็กขี้กลัว คือ มีแบบอย่างของคนขี้กลัว มีความวิตกกังวล และถูกข่มขู่ ถูกหลอก ทำให้ตกใจกลัวอยู่บ่อย ๆ หรือมีประสบการณ์ที่ทำให้ตกใจอย่างรุนแรงมาก่อน เช่น ถูกทิ้งให้อยู่คนเดียว ถูกตี ถูกดุว่าอย่างรุนแรง ขาดคนประคับประคอง ขาดการฝึกฝนทักษะ ทำให้ขาดความมั่นใจ แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ไม่ดี

 

 

อ่านต่อ 5 ข้อพ่อแม่ช่วยได้เมื่อลูกขี้กลัว คลิกหน้า 2