เรียนรู้ “สระภาษาไทย” ผันง่าย อ่านคล่อง ครบจบที่นี่!!

สำหรับเด็กที่อยู่ในวัยอนุบาล-ประถม การฝึกอ่าน ฝึกเขียน สระภาษาไทย ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ ทีมแม่ ABK จึงขอสรุป สิ่งที่ต้องเรียนรู้เกี่ยวกับสระ มาให้แม่ ๆ ได้เอาไปฝึกลูก ๆ กันค่ะ

เรียนรู้ “สระภาษาไทย” ผันง่าย อ่านคล่อง ครบจบที่นี่!!

สระ หมายถึง เครื่องหมายใช้แทนเสียงที่เปล่งออกมา ตามหลักภาษา ถือว่าพยัญชนะจำเป็นต้องอาศัยสระจึงจะออกเสียงได้ สระมีกี่รูป มีกี่เสียง ใช้สระอย่างไร? วางสระในตำแหน่งไหน? เรารวบรวมมาให้แม่ ๆ นำไปสอนลูก ๆ แล้วค่ะ

สระภาษาไทย มีกี่รูป?

รูปสระในภาษาไทยมี 21 รูป ซึ่งรูปสระเหล่านี้จะนำไปประกอบเป็นรูปสระที่ใช้แทนเสียงสระ

ะ เรียกว่า วิสรรชนีย์ หรือ นมนางทั้งคู่  ั เรียกว่า ไม้หันอากาศ, หางกังหัน หรือ ไม้ผัด  ็ เรียกว่า ไม้ไต่คู้ หรือ ไม้ตายคู้ า เรียกว่า ลากข้าง  ิ เรียกว่า พินทุ์อิ หรือ พินทุอิ  ่ เรียกว่า ฝนทอง  ํ เรียกว่า นิคหิต, นฤคหิต หรือ หยาดน้ำค้าง

“ เรียกว่า ฟันหนู หรือ มูสิกทันต์  ุ เรียกว่า ตีนเหยียด หรือ ลากตีน  ู เรียกว่า ตีนคู้ เ เรียกว่า ไม้หน้า ใ เรียกว่า ไม้ม้วน ไ เรียกว่า ไม้มลาย โ เรียกว่า ไม้โอ

อ เรียกว่า ตัวออ ย เรียกว่า ตัวยอ ว เรียกว่า ตัววอ ฤ เรียกว่า ตัวรึ ฤๅ เรียกว่า ตัวรือ ฦ เรียกว่า ตัวลึ (ปัจจุบันเลิกใช้แล้ว) ฦๅ เรียกว่า ตัวลือ (ปัจจุบันเลิกใช้แล้ว)

สระภาษาไทย มีกี่เสียง?

สระ 21 รูปสามารถเข้ามาประกอบกันเป็นเสียงสระได้ 32 เสียง โดยสะกดด้วยรูปสระพื้นฐานหนึ่งตัวหรือหลายตัวร่วมกัน ดังนี้

เมื่อเวลาออกเสียงสระ เช่น อะ อา เอะ เอ เอียะ เอีย จะออกเสียงแตกต่างกัน บางตัวออกเสียงสั้น บางตัวออกเสียงยาว จึงแบ่งสระตามอัตราเสียงเป็น 2 จำพวก ได้แก่

1. สระเสียงสั้น หรือ รัสสระ ได้แก่ สระที่ออกเสียงสั้น คือ อะ อิ อึ อุ เอะ แอะ โอะ เอาะ เออะ เอียะ เอือะ อัวะ ฤ ฦ อำ ไอ ใอ เอา
2. สระเสียงยาว หรือ ทีฆสระ ได้แก่ สระที่ออกเสียงยาว คือ อา อี อื อู เอ แอ โอ ออ เออ เอีย เอือ อัว ฤๅ ฦๅ

ฐานการออกเสียงสระ

เสียงสระในภาษาไทยแบ่งตามฐานการออกเสียงออกเป็น 3 ชนิด คือ สระเดี่ยว สระประสม และสระเกิน ดังนี้

1. สระเดี่ยว หรือ สระแท้ คือ สระที่เกิดจากฐานเสียงเพียงฐานเดียว เปล่งเสียงออกมาเป็นเสียงเดียว ไม่มีเสียงอื่นประสม มีทั้งสิ้น 18 เสียง ได้แก่ อะ อา อิ อี อึ อื อุ อู เอะ เอ แอะ แอ เออะ เออ โอะ โอ เอาะ ออ
2. สระประสม หรือ สระเลื่อน คือ สระที่เกิดจากสระเดี่ยวสองเสียงมาประสมกัน เกิดการเลื่อนของลิ้นในระดับสูงลดลงสู่ระดับต่ำ มี 6 เสียงดังนี้
   • เอียะ ประสมจากเสียงสระ อี กับ อะ
   • เอีย ประสมจากเสียงสระ อี กับ อา
   • เอือะ ประสมจากเสียงสระ อือ กับ อะ
   • เอือ ประสมจากเสียงสระ อือ กับ อา
   • อัวะ ประสมจากเสียงสระ อู กับ อะ
   • อัว ประสมจากเสียงสระ อู กับ อา
3. สระเกิน คือ สระที่มีเสียงซ้ำกับสระเดี่ยว ต่างกันก็แต่ว่าสระเกินจะมีเสียงพยัญชนะประสมหรือสะกดอยู่ด้วย มี 8 เสียง ได้แก่
   • อำ ประสมจากเสียงสระ อะ และพยัญชนะ ม สะกด (อัม) เช่น ขำ บางครั้งออกเสียงยาว (อาม) เช่น น้ำ
   • ใอ ประสมจากเสียงสระ อะ และพยัญชนะ ย สะกด (อัย) เช่น ใจ บางครั้งออกเสียงยาว (อาย) เช่น ใต้
   • ไอ ประสมจากเสียงสระ อะ และพยัญชนะ ย สะกด (อัย) เช่น ไหม้ บางครั้งออกเสียงยาว (อาย) เช่น ไม้
   • เอา ประสมจากเสียงสระ อะ และพยัญชนะ ว สะกด (โอว) เช่น เกา บางครั้งออกเสียงยาว (อาว) เช่น เก้า
   • ฤ ประสมจากเสียงพยัญชนะ ร และสระ อึ (รึ) เช่น พฤกษา บางครั้งเปลี่ยนเสียงเป็น ริ เช่น กฤษณะ หรือ เรอ เช่นฤกษ์
   • ฤๅ ประสมจากเสียงพยัญชนะ ร และสระ อือ (รือ)
   • ฦ ประสมจากเสียงพยัญชนะ ล และสระ อึ (ลึ)
   • ฦๅ ประสมจากเสียงพยัญชนะ ล และสระ อือ (ลือ)

บางตำราถือว่าภาษาไทยมี 21 เสียง ทั้งนี้ คือไม่รวมสระเกินทั้ง 8 เสียง เนื่องจากถือว่าเป็นพยางค์ ซึ่งมีหน่วยเสียงในตัวเองโดยสมบูรณ์อยู่แล้ว และไม่รวมสระประสมเสียงสั้นทั้ง 3 เสียง คือ เอียะ เอือะ อัวะ เนื่องจากมีที่ใช้ในภาษาไทยน้อยมาก และสระ หมายถึง เครื่องหมายใช้แทนเสียงที่เปล่งออกมา ตามหลักภาษา ถือว่าพยัญชนะจำเป็นต้องอาศัยสระจึงจะออกเสียงได้ใหญ่จะเป็นคำเลียนเสียงซึ่งไม่ได้ใช้สื่อความหมายอื่น เช่น เพียะ เปรี๊ยะ ผัวะ เป็นต้น

ตำแหน่งของสระ

สระภาษาไทย ต่าง ๆ เมื่อประสมกับพยัญชนะต้น จะอยู่ในตำแหน่งที่แตกต่างกัน ได้แก่

• ไม่ปรากฏรูปสระ ได้แก่ สระอะเมื่อมีตัว ร สะกด (-รร) สระโอะเมื่อมีตัวสะกด (โ–ะ) และสระออเมื่อมีตัว ร สะกด (-ร) เช่น สรร คน รก จง พร
• ข้างหน้าพยัญชนต้น ได้แก่สระอะเมื่อมีตัว ว สะกด (โ-ว) สระเอ (เ-) สระแอ (แ-) สระโอ (โ-) สระเออที่มีตัว ย สะกด (เ-ย) สระใอ (ใ-) และสระไอ (ไ-) เช่น โสว เก เซ เข แล แพ แก โต โพ โท เนย ใกล้ ใคร ใหญ่ ไป ไซ ไส
• ข้างหลังพยัญชนะต้น ได้แก่ สระอะ (-ะ) สระอา (-า) สระออ (-อ) และ ร หัน (-รร) เช่น กะ จะ ปะ มา กา ตา ขอ รอ พอ ธรรม
• ไว้ข้างบนพยัญชนะต้น ได้แก่ สระอือเมื่อมีตัวสะกด (-ื) สระอิ (-ิ) สระอี (-ี) สระอึ (-ึ) และไม้หันอากาศ (–ั) เช่น บิ สิ มิ ปี ดี มี หึ สึ หัน กัน ปัน
• ข้างล่างพยัญชนะต้น ได้แก่ สระอุ (-ุ) และสระอู (-ู) เช่น ผุ มุ ยุ ดู รู งู
• ข้างหน้าและข้างหลังพยัญชนะต้น ได้แก่ สระเอะ (เ-ะ) สระแอะ (แ-ะ) สระโอะ (โ-ะ) สระเอาะ (เ-าะ) สระเออะ (เ-อะ) สระเออ (เ-อ) และสระเอา (เ-า) เช่น เละ เตะ เกะ และ แพะ แกะ โปะ โละ เลอะ เถอะ เจอะ เจอ เธอ เรอ เกา เผา เรา
• ไว้ข้างหน้าและข้างบนพยัญชนะต้น ได้แก่ สระเอะเมื่อมีตัวสะกด (เ–็) สระแอเมื่อมีตัว ร สะกด (เ—็ร) สระแอะเมื่อมีตัวสะกด (แ–็) สระเออะสระเออเมื่อมีตัวสะกด (เ–ิ) และสระเออะที่มีตัว ย สะกด (เ—็ย)
• ข้างบนและข้างหลังพยัญชนะต้น ได้แก่ สระอืเมื่อไม่มีตัวสะกด (-ือ) สระอัวะ (-ัวะ) สระอัว (-ัว) สระอำ (-ำ) สระเอา (เ-า) และสระเอาะเมื่อมีตัวสะกด (–็อ) เช่น มือ ถือ ลือ ผัวะ ยัวะ ตัว รัว หัว รำ ทำ จำ
• ข้างหน้า ข้างบน และข้างหลังพยัญชนะต้น ได้แก่ สระเอียะ (เ-ียะ) สระเอีย (เ-ีย) สระเอือะ (เ-ือะ) และสระเอือ (เ-ือ) เช่น เผียะ เพียะ เกียะ เสีย เลีย เปีย เสือ เรือ เจือ\

>>สรุปตำแหน่งของ สระภาษาไทย มาได้ตามตารางดังต่อไปนี้<<

สระเสียงสั้น			สระเสียงยาว			สระเกิน
ไม่มีตัวสะกด	มีตัวสะกด		ไม่มีตัวสะกด	มีตัวสะกด		ไม่มีตัวสะกด	มีตัวสะกด
–ะ	–ั–1, ———2, -รร, -รร-, โ——5		–า	–า–		–ำ	(ไม่มี)
–ิ	–ิ–		–ี	–ี–		ใ–	(ไม่มี)
–ึ	–ึ–		–ือ	–ื–		ไ–	(ไม่มี)
–ุ	–ุ–		–ู	–ู–		เ–า	(ไม่มี)
เ–ะ	เ–็–, เ––2		เ–	เ––		ฤ, –ฤ	ฤ–, –ฤ–
แ–ะ	แ–็–, แ––2		แ–	แ––, เ—็—2		ฤๅ, –ฤๅ	(ไม่มี)
โ–ะ	––		โ–	โ––		ฦ, –ฦ	ฦ–, –ฦ–
เ–าะ	–็อ–, -อ-2		–อ	–อ–, ––3		ฦๅ, –ฦๅ	(ไม่มี)
–ัวะ1, —ววะ2	(ไม่มี)		–ัว1, —วว2	–ว–
เ–ียะ	(ไม่มี)		เ–ีย	เ–ีย–
เ–ือะ	(ไม่มี)		เ–ือ	เ–ือ–
เ–อะ	เ–ิ–4, เ—็— เ––4		เ–อ	เ–ิ–, เ––5, เ–อ–6
หมายเหตุ คำที่สะกดด้วย —ะ + ร จะลดรูปเป็น —รร ไม่มีไม้หันอากาศ เช่น สรร บรร เป็นต้น ซึ่งก็จะซ้อน ร เข้าไปอีกตัวหนึ่ง เรียกว่า ร หัน คำที่สะกดด้วย –ะ + ว จะลดรูปเป็น โ—ว จากวิสรรชนีย์เป็นไม้โอ เช่น โป๊ว โต๋ว เป็นต้น ซึ่งก็จะไปซ้ำกับสระ โ— ดังนั้นคำที่สะกดด้วย โ— + ว จึงไม่มี สระ เ-ะ แ-ะ เ-าะ ที่มีวรรณยุกต์ ใช้รูปเดียวกับสระ เ– แ- -อ ตามลำดับ เช่น เผ่น เล่น แล่น แว่น ผ่อน กร่อน คำที่สะกดด้วย แ— + ร จะลดรูปเป็น เ—็ร จากไม่หน้ารูปที่สองเป็นไม้ไต่คู้ เช่น เค็ร เบ็ร เล็ร ซึ่งก็จะไปซ้ำกับสระ เ—ะ ดังนั้นคำที่สะกดด้วย เ—ะ + ร จึงไมมี คำที่สะกดด้วย –อ + ร จะลดรูปเป็น –ร ไม่มีตัวออ เช่น พร ศร จร ซึ่งก็จะไปซ้ำกับสระ โ–ะ ดังนั้นคำที่สะกดด้วย โ–ะ + ร จึงไม่มี สระ เ–อะ ที่มีตัวสะกดใช้รูปเดียวกับสระ เ–อ เช่น เงิน เปิ่น เห่ยเห่ย คำที่สะกดด้วย เ–อะ + ย จะลดรูปเป็น เ–็ย ไม่มีพินทุ์อิ เช่น เค็ย เน็ย เล็ย ซึ่งก็จะไปซ้ำกับสระ เ—ะ อย่างไรก็ตาม คำที่สะกดด้วย เ–ะ + ย จะไม่มีในภาษาไทย คำที่สะกดด้วย เ–อ + ย จะลดรูปเป็น เ–ย ไม่มีพินทุ์อิ เช่น เคย เนย เลย ซึ่งก็จะไปซ้ำกับสระ เ– อย่างไรก็ตาม คำที่สะกดด้วย เ– + ย จจะไม่มีในภาษาไทย พบได้น้อยคำ เช่น เทอญ เทอม คำที่สะกดด้วย —ัว ใช้ไม้หันอากาศกับตัววอ เช่น หัว ตัว ซึ่งก็จะไปซ้ำกับสระ —ะ + ว ดังนั้นคำที่สะกดด้วย —ะ + ว จึงเป็น โ—ว แทน

ครบทุกหลักการเขียน การอ่าน สระภาษาไทย กันแล้ว แม่ ๆ สามารถนำไปสอนลูก ๆ เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับเปิดเทอมที่จะถึงนี้ก็ได้เลยค่ะ

อ่านต่อบทความดี ๆ คลิก

แบบฝึกหัดภาษาไทย สำหรับอนุบาล-ป.1 ฝึกอ่าน-เขียน เตรียมความพร้อมด้านภาษา

เริ่มสอนภาษาไทย…ให้ลูกหัดพูด ด้วย 3 วิธีการเพิ่มคลังศัพท์ใหม่แบบง่ายๆ

แจกฟรี!! 50 แบบฝึกหัดภาษาอังกฤษอนุบาล โหลดเลย!!

รวม แบบฝึกหัด ป.1 ดาวน์โหลดฟรี! กว่า 90 ชุด (ไทย วิทย์ คณิต อังกฤษ)

 

ขอบคุณข้อมูลจาก : th.wikibooks.org