MEA SPARK พิพิธภัณฑ์การไฟฟ้าไทย
ย้อนเวลาหาอดีต สู่เมืองอัจฉริยะ พิกัดใหม่สุด Spark!

School Visit วันนี้เราจะพาทุกคนมา สุข สนุก กันทั้งครอบครัวกับเรื่อง “ไฟฟ้า” ที่หลาย ๆ คนคิดว่ายากและน่าเบื่อ แต่ที่นี่…ถูกเปลี่ยนให้กลายเป็นโลกแห่งการเรียนรู้สุดว้าวให้เป็นโลกแห่งการเรียนรู้สุดว้าว ทีมแม่ ABK การันตีเลยว่า อินได้ทุก generation แน่นอน!

ที่นี่คือ “MEA SPARK พิพิธภัณฑ์การไฟฟ้าไทย ของการไฟฟ้านครหลวง” พิพิธภัณฑ์แห่งนี้จะทำให้เราได้ย้อนเวลากลับไปสู่ ร.ศ. 119 ตั้งแต่วันที่ “บางกอก” ยามค่ำคืนยังต้องพึ่งแสงประทีป ก่อนจะวาร์ปผ่านวิวัฒนาการของไฟฟ้า จากอดีต → ปัจจุบัน → สู่ Smart City แห่งอนาคต บอกเลยว่า ว้าวต่อเนื่อง ไม่มีพัก! ยิ่งไปกว่านั้นที่นี่ไม่ใช่แค่เรื่อง “ไฟฟ้า” เท่านั้นนะคะ นอกจากเรื่องไฟฟ้าแล้วที่นี่ยังถ่ายทอดเรื่องราวในอดีตผ่านศิลปะและสถาปัตยกรรมคลาสสิกที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้อย่างงดงามเหนือกาลเวลา ซึ่งแต่ละมุมของพิพิธภัณฑ์ก็เต็มไปด้วยเรื่องราวน่ารู้และกิจกรรมสนุก ๆ มากมายเลยค่ะ

PART 1 | Back to the Past

แสงแรกแห่งสยาม ณ อาคารทันสมัยในตำนาน

จุดเริ่มต้นของการเดินทางย้อนเวลา ณ อาคาร 1 การไฟฟ้านครหลวง (MEA) เขตวัดเลียบ อาคารประวัติศาสตร์สำคัญที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้อย่างงดงามและสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 6 (พ.ศ. 2459) ซึ่งเดิมทีเป็นของบริษัทไฟฟ้าสยามจำกัดและนอกจากนั้นที่นี่ยังเคยทำหน้าที่เป็น

• ที่ทำการแห่งแรกของการไฟฟ้านครหลวง
• ที่ตั้งของ โรงไฟฟ้าแห่งแรกของประเทศไทย (โรงไฟฟ้าวัดเลียบ)

จาก “แสงแรก” ที่ส่องสว่างให้สยามสู่การพัฒนาในวันนี้ อาคารแห่งนี้ได้ถูกปรับโฉมเป็น MEA SPARK พิพิธภัณฑ์การไฟฟ้าไทย ในขณะเดียวกันก็เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านไฟฟ้าที่เปี่ยมคุณค่าทั้งด้าน ประวัติศาสตร์ สถาปัตยกรรมและเป็น แหล่งจุดประกายการเรียนรู้เชื่อมโยงเรื่องราวตั้งแต่อดีต ปัจจุบัน สู่อนาคตอย่างลงตัว

ภารกิจย้อนรอย “ไฟแรก”

ไฟฟ้าเข้ามาสู่สยามได้อย่างไร?

ก่อนที่แสงไฟจะส่องสว่างไปทั่วเมือง การเดินทางของ “ไฟฟ้า” ในสยามเริ่มต้นขึ้นไม่นานอย่างที่คิดค่ะ จาก “แสงแรก” ที่ส่องสว่างให้สยามสู่การพัฒนาในวันนี้ ซึ่งนิทรรศการของ MEA SPARK พิพิธภัณฑ์การไฟฟ้าไทยเข้าใจง่ายมากค่ะ

• พ.ศ. 2422 ทอมัส อัลวา เอดิสัน เพิ่งประดิษฐ์หลอดไฟสำเร็จเป็นครั้งแรกของโลก นับถึงวันนี้ก็ราว 142 ปี เท่านั้นเอง
• เพียง 5 ปีถัดมา – พ.ศ. 2427 ในวันที่ 20 กันยายน วันเฉลิมพระชนมพรรษา ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 “ไฟฟ้า” ได้ถูกจุดขึ้นเป็นครั้งแรกในสยาม ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทแสงไฟดวงนั้นไม่ใช่แค่ความสว่าง แต่คือ จุดเริ่มต้นของความศิวิไลซ์ และการเปลี่ยนผ่านสู่ยุคใหม่ของประเทศค่ะ
• เบื้องหลังแสงไฟดวงสำคัญนี้คือ เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี ผู้ได้รับการยกย่องให้เป็น “บิดาแห่งการไฟฟ้าไทย”
  วางรากฐานระบบไฟฟ้า ซึ่งกลายเป็นโครงสร้างพื้นฐานสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของไทย
• ในสมัยที่ท่านดำรงตำแหน่ง เจ้าหมื่นไวยวรนาถ ท่านได้เดินทางไปยุโรปและเห็นบ้านเมืองที่มีแสงสว่างยามค่ำคืน
  จึงตัดสินใจ ลงทุนซื้อเครื่องกำเนิดไฟฟ้าด้วยทุนส่วนตัว
• เครื่องกำเนิดไฟฟ้าและดวงโคมไฟฟ้า ถูกนำมาติดตั้งที่ กรมทหารหน้า และนั่นเองคือจุดกำเนิดของ กิจการไฟฟ้าในประเทศไทย ตรงนี้เองทุกคนจะได้เห็น คุณหมอบรัดเลย์ / เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรีมาพูดคุยกันต่อหน้าเราด้วยนะคะ

Must-Visit | ไฮไลต์ห้ามพลาดที่ MEA SPARK

• บางกอก ใต้แสงประทีป

ห้องสุดว้าวที่พาเราย้อนเวลากลับไปเห็นบางกอกยามค่ำคืนก่อนมีไฟฟ้า  ใช้เทคนิค AR (Augmented Reality) ผสานเสียงบรรยาย ควบคู่ไปกับการสร้างบรรยากาศเหมือนกำลังมองข้ามฝั่งจาก วัดอรุณราชวราราม เราจะได้เห็นภาพจริงของ “บางกอก” ในวันที่แสงสว่างยังมาจาก ไต้ เทียนไข และตะเกียงน้ำมัน ก่อนยุคไฟฟ้าด้วยค่ะ

• ห้องอาณาจักรโรงไฟฟ้าวัดเลียบ

อีกหนึ่งโซนที่เด็ก ๆ (และผู้ใหญ่) ไม่หยุดดูไม่ได้เลย คือ แบบจำลองโรงไฟฟ้าวัดเลียบยุคแรก ในสเกล 1:125 ที่แสดงเส้นทางการลำเลียงแกลบทางน้ำซึ่งเป็นเชื้อเพลิงหลักของโรงไฟฟ้าในอดีต โซนนี้มีโมเดลเคลื่อนไหวตามแสงสีพร้อมรถรางจิ๋วที่แล่นได้จริง ว้าวสุด ๆ

กิจการของโรงไฟฟ้า เบื้องหลังพลังงานที่เปลี่ยนบางกอก

เริ่มต้นด้วยการพบกับ ท่านประธานนายอ๊อก เวสเตน โฮลซ์(Mr. Aage Westenholz) ชาวเดนมาร์กทผู้บุกเบิกกิจการไฟฟ้าในสยาม ที่โซนนี้ เราจะได้เรียนรู้เรื่องราวของ บริษัท ไฟฟ้าสยาม จำกัด (The Siam Electricity Co., Ltd.) บริษัทเอกชนสัญชาติเดนมาร์กซึ่งได้รับสัมปทานให้จัดตั้ง โรงไฟฟ้าวัดเลียบ ที่สำคัญโรงไฟฟ้าแห่งนี้คือจุดเริ่มต้นของหลาย “ครั้งแรก” ในประวัติศาสตร์ค่ะ

• จ่ายไฟฟ้าให้ รถราง — แห่งแรกในเอเชีย!
• วาง เสาไฟและสายไฟ ขยายพื้นที่การจ่ายไฟฟ้า
• เกิด ร้านเครื่องใช้ไฟฟ้า แห่งแรก ๆ
• รวมถึง สถานีดับเพลิง

นอกจากนี้ทุกคนจะได้เห็นภาพพื้นที่การจ่ายไฟฟ้าในยุคแรกด้วยค่ะและไฮไลต์ห้ามพลาด!ในโซนนี้คือ โมเดลจำลองเครื่องกำเนิดไฟฟ้ายุคแรกในรูปแบบ Kinetic Art สุดล้ำที่เด็ก ๆ จะได้ สนุกกับการหมุน ,เห็นการทำงานของระบบไฟฟ้าตั้งแต่ต้นจนจบ ,เรียนรู้และเข้าใจผ่านการลงมือทำ เพลินจนเหนื่อย…แต่ไม่อยากหยุดเลยค่ะ

“The Shelter”

ห้องหลุมหลบภัยทางอากาศ

อีกหนึ่งห้องที่ MEA SPARK พิพิธภัณฑ์การไฟฟ้าไทย ที่ทั้งเข้มข้นและทรงพลังมาก ที่นี่จะพาเราย้อนกลับไปสู่ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เพื่อสัมผัสเรื่องราวการฟื้นฟูระบบไฟฟ้าหลังได้รับความเสียหายอย่างหนัก สิ่งที่น่าทึ่งคือ…ใช้เวลาเพียง 6 เดือน ในการซ่อมแซมและฟื้นฟูระบบทั้งหมด ซึ่งเกิดขึ้นได้จากความสามัคคีและการร่วมแรงร่วมใจของทุกคน โซนนี้บอกเลยว่า แสง สี เสียง และสัมผัสถูกออกแบบมาให้สมจริงที่สุด

วาไรตี้ มินิโมเดล

โซนนี้…นักสะสมต้องหยุดดู! การันตี 100% ใครที่หลงใหลใน โมเดลจำลองขนาดเล็กจะต้องตกหลุมรักแน่นอน
เพราะแต่ละชิ้นถ่ายทอดเรื่องราวของเมืองและโครงสร้างสำคัญที่เติบโตไปพร้อมกับไฟฟ้า ไม่ว่าจะเป็น โมเดลห้องผ่าตัดในโรงพยาบาล โมเดลสะพานพุทธ โมเดลศาลาเฉลิมกรุง โมเดลถนนราชดำเนินหรือร้านขายเครื่องใช้ไฟฟ้า ฯลฯ ใครไปที่ MEA SPARK แล้วอย่าลืมกลับมาแชร์กันนะคะว่าชอบชิ้นไหนที่สุด

PART 2 | The Evolution

จากวัดเลียบ…สู่ฮีโร่ชื่อ MEA

เมื่อเดินต่อมาถึงชั้นถัดไป กิจกรรมเรียนรู้ด้านไฟฟ้าที่ MEA SPARK จะเล่าถึงการเติบโตของกิจการไฟฟ้าไทยนับตั้งแต่ พ.ศ. 2501จุดสำคัญของการควบรวมกิจการจนกลายมาเป็น การไฟฟ้านครหลวง (กฟน.)หรือ MEA ที่เราคุ้นเคยกันในปัจจุบัน และแน่นอน…เราจะได้พบกับ “น้องเจิดจ้า” ผู้บรรยายสุดคิวต์ประจำโซนที่ช่วยเล่าเรื่องยาก ๆ ให้เข้าใจง่ายและสนุกขึ้นทันที  โซนนี้จัดแสดง วัตถุทางประวัติศาสตร์ของ กฟน.ไว้อย่างครบถ้วนมาก ไม่ว่าจะเป็น

• วิวัฒนาการของ มิเตอร์ไฟฟ้า
• อุปกรณ์การทำงานของเจ้าหน้าที่
• ชุดเครื่องแบบในแต่ละยุค
• รถรางไฟฟ้าในอดีต (ตั้งแต่ พ.ศ. 2436 – 2511)
• เอกสารสำคัญและอีกหลากหลายเรื่องราวน่าค้นหา

PART 3 | The Future is Now

ล้ำไปกับ Smart City และ Immersive Interactive สุดมันส์

• SPARK Zone

สุดท้ายกับโซน แสงแห่งอนาคตที่จะมาเล่า roadmap ของ กฟน. ในการสร้าง Smart City (เมืองอัจฉริยะ) โดยเน้นการใช้เทคโนโลยีเพื่อสร้างระบบไฟฟ้า ฉลาด ปลอดภัย และยั่งยืน

Smart Grid: อัปเกรดระบบไฟฟ้าเป็นโครงข่ายอัจฉริยะลดปัญหาไฟดับ อีกทั้งยังควบคุมระบบได้รวดเร็วและติดตั้งมิเตอร์ดิจิทัล

พลังงานเขียว: การสนับสนุน Solar Rooftop และระบบกักเก็บพลังงานเพื่อเดินหน้าสู่เป้าหมาย Carbon Neutrality การลดคาร์บอนในประเทศ

นวัตกรรมรักษ์โลก: การขยายสถานีชาร์จรถไฟฟ้า (EV) ที่ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลบริหารจัดการพลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ

• Symphony of Life

โซน Immersive Interactive ที่เด็ก ๆ ชอบมาก! รวมถึงการใช้ สื่อผสมผสาน สนุกสนานและกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ของผู้ชมทุกวัย

นอกจากนี้บริเวณชั้น 1 ยังมีอาคารทันสมัยในตำนานการไฟฟ้าไทยที่จัดแสดงเรื่องการอนุรักษ์และบูรณะอาคาร เราจะได้เห็นรายละเอียดสถาปัตยกรรมสุดคลาสสิกที่เก็บรายละเอียดดั้งเดิมไว้เกือบสมบูรณ์ รวมถึงการเปิดเผยปฏิบัติการ 270 วันเนรมิตอาคารเก่ากว่า 100 ปี สู่ MEA SPARK ในปัจจุบันด้วยค่ะ

Mommy Love This! ถูกใจแม่มาก!

1. MEA SPARK เป็น พิพิธภัณฑ์ที่ล้ำสุด และชวนให้ทุกคน Engage กับกิจกรรมต่าง ๆ ผ่าน Scan and Play ระบบ Interactive ทำให้การเรียนรู้ น่าตื่นเต้น ตื่นตาตื่นใจ ถูกใจ Gen Alpha แน่นอนค่ะ แถมยังรองรับหลายภาษา สามารถเลือกรับฟังสื่อได้ถึง 3 ภาษา (ไทย – อังกฤษ – จีน) มี ป้ายกราฟฟิคสวย ๆ ทุกพื้นที่ ทั้งสนุกและดีต่อใจผู้ปกครอง
2. ใส่ใจทุกคน MEA SPARK ต้อนรับผู้เข้าชม ทุกประเภท จริง ๆ มีป้าย อักษรเบรลล์และสื่อสัมผัสขนาดใหญ่พิเศษสำหรับผู้พิการทางสายตาทำให้ทุกคนสามารถ เก็บรายละเอียดและเรียนรู้จากการสัมผัสได้ง่าย
3. เรียนรู้แบบองค์รวม การมาเยี่ยมชมที่นี่ = การเรียนรู้แบบครบทุกมิติ ทั้งศิลปะ + ประวัติศาสตร์ + วิทยาศาสตร์
   และศาสตร์อื่น ๆ อีกเพียบ…บอกเลยว่า ว้าวมากจริง ๆ
4. พิพิธภัณฑ์สวยและอลังการแถมได้ความรู้มากมายขนาดนี้ อยากบอกว่าที่นี่เข้าฟรี ! นะคะ ถูกใจแม่สุด ๆ ไปเลย

**พิพิธภัณฑ์เข้าชม ฟรี !

จองคิวออนไลน์ล่วงหน้า : ต้องลงทะเบียนจองรอบเข้าชมผ่านเว็บ measpark.mea.or.th เท่านั้น

เปิด: 9.00 – 17.00 น. (เว้นวันจันทร์)

รอบเช้า: 09:00, 09:30, 10:00, 10:30, 11:00 น.

รอบบ่าย: 13:30, 14:00, 14:30, 15:00, 15:30 น. 

(จำกัดรอบละ 15 คน / ในเว็ปจะแจ้งเลยว่าเหลือกี่ที่ค่ะ)

การเดินทาง: สะดวกที่สุดด้วย MRT สถานีสนามไชย (ทางออก 4/5) หรือเรือด่วนเจ้าพระยา (ท่าเรือสะพานพุทธ)

MEA SPARK พิพิธภัณฑ์การไฟฟ้าไทย

(การไฟฟ้านครหลวง เขตวัดเลียบ)

เลขที่ 121 ถนน จักรเพชร แขวง วังบูรพาภิรมย์

เขต พระนคร กทม. 10200

ติดต่อ

FB: https://www.facebook.com/MEASPARK.MUSEUM/

โทรศัพท์ : 08 0079 0214 หรือ 0 2220 5200

เว็บไซต์: https://measpark.mea.or.th/

Editor : แม่พลอยผิง

ภาพ : ธนายุต วิลาทัน

ชมพิพิธภัณฑ์อื่น ๆ กันต่อได้ที่