account_circleลูกพูดไม่ชัด พูดติดอ่าง คุณพ่อคุณแม่ที่มีลูกเล็กวัยเริ่มพูด โดยเฉพาะในวัย 2 ขวบครึ่งถึง 4 ขวบ มักจะมีอาการพูดติดอ่าง พูดไม่ชัด กว่าจะพูดให้ออกมาแต่ละคำ ยากเหลือเกิน เห็นแบบนี้หัวอกคนเป็นพ่อแม่คงไม่อยากให้ลูกพูดไม่ชัดกันใช่ไหมคะ ทีมงาน Amarin Baby & Kids มีวิธีแก้ปัญหา ลูกพูดไม่ชัด พูดติดอ่าง มาแนะนำกันค่ะ
ลูกพูดไม่ชัด พูดติดอ่าง มีสาเหตุจากอะไร ?
อาการพูดติดอ่างมักเกิดขึ้นกับเด็กในวัย 2.5 ถึง 4 ขวบ ซึ่งอาการพูดไม่ชัดของเด็กอาจกินเวลานานเกิน 3 เดือน และมีอาการหยุดหายใจลึกๆ ระหว่างประโยคบ่อยครั้ง หากพบว่า ลูกพูดไม่ชัด แบบนี้ แนะนำให้รีบปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็กทันที สำหรับสาเหตุ ลูกพูดไม่ชัด พูดติดอ่าง อาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุปัจจัย เช่น
- จากกรรมพันธุ์ พ่อ แม่หรือคนในครอบครัวมีประวัติพูดไม่ชัด พูดติดอ่างมาก่อน ก็อาจทำให้ลูกพูดติดอ่างได้ด้วยเช่นกัน
- โดนแย่งพูด เด็กที่อยู่ในช่วงวัน 2 – 4 ขวบ บางครั้งอาจพูดไม่ทัน คนในครอบครัว หรือคนในบ้านพูดแทนหมด พอลูกจะขยับปากพูดสักคำก็โดนแย่งพูด ทำให้เวลาที่ลูกเพื่อจะได้พูดให้ทันคนอื่น ก็จะเกิดการพูดไม่ทัน พูดตะกุกตะกัก
- เลี้ยงลูกเข้มงวด การที่พ่อแม่เลี้ยงลูกแบบเข้มงวด หรือบังคับทุกเรื่องมากเกินไป สามารถทำให้ลูกเกิดความเครียดขึ้นได้ ซึ่งจะทำให้ลูกกลายเป็นคนที่ขาดความมั่นใจในตัวเอง ไม่กล้าที่จะพูด หรือมีความกลัวเวลาพูดกับพ่อแม่ คนในครอบครัว เป็นต้น
- คิดเร็วกว่าพูด เด็กวัยนี้เป็นวัยที่กำลังหัดพูด อาจทำให้เด็กคิดไปไวกว่าที่ปากจะพูดเปล่งคำออกมา
- ถึงแม้ว่าการพูดไม่ชัด พูดติดอ่าง อาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุปัจจัย แต่แพทย์ผู้เชี่ยวชาญก็ยังไม่ยืนยันสาเหตุที่แน่ชัด
3 ปัญหาที่ทำ ลูกพูดไม่ชัด พูดติดอ่าง
ปัญหา ลูกพูดไม่ชัด : ออกเสียงไม่ถูกต้อง ทำปากไม่ถูก
ตัวอย่างเช่น ล ลิง และ ร เรือ เขากลับออกเสียงเป็น ว (เช่น ยางลบ เป็น ยังวบ) หรือตัวควบกล้ำอย่าง สตรอเบอร์รีกลายเป็นแค่ ซอเบอลี่ คำว่า สายแล้ว เป็น ถายแล้ว หรือ ฉายแล้ว หรือ สบู่ เป็น ฉะบู่ ทำอย่างไรดี ?
วิธีแก้ไข : หากในประโยคที่ลูกพูดมีคำที่ออกเสียงผิด ให้คุณย้ำประโยคนั้นอีกครั้งในแบบที่ถูกต้อง เพื่อเปรียบเทียบให้เห็นเลยว่าแตกต่างกันอย่างไร เช่น ลูกพูดว่า แม่ หนูจะเอายังวบ คุณย้ำว่า หนูจะเอา ยางลบ เหรอคะ
โดยปกติการออกเสียงเพี้ยนของเด็กมักหยุดไปเองเมื่ออายุ 6 ขวบ และก่อนหน้านั้นเด็กมักเรียนรู้ที่จะออกเสียงอย่างถูกต้องได้เองโดยที่คุณไม่ต้องสอน อย่างไรก็ตาม ควรลองปรึกษากุมารแพทย์ หากปรากฏว่าเวลาพูด ลิ้นของลูกต้องแลบออกมาอย่างดูผิดแปลกจากธรรมชาติของเด็กทั่วๆ ไป หรือเมื่อลูกอายุเลย 3 ขวบแล้ว แต่คุณยังเข้าใจคำพูดของเขาได้ไม่ถึงครึ่งของที่เขาพูด เพราะนั่นอาจหมายความว่าลูกมีปัญหาในการฟัง คุณสามารถปรึกษานักกิจกรรมบำบัด หรือนักสัทบำบัด (นักบำบัดด้านการพูด) ซึ่งจะสามารถวิเคราะห์ว่าการพูดไม่ชัดของเด็กนั้นเกิดจากกล้ามเนื้อปากมีปัญหา หรือมีพื้นฐานการพูดที่ผิดปกติหรือไม่ และหาวิธีแก้ไขอย่างถูกต้องต่อไป
ปัญหา ลูกพูดไม่ชัด : ออกเสียงเหมือนกันทุกคำ
เมื่อเด็กต้องออกเสียงพยัญชนะที่คล้ายๆ กัน เช่น ด เด็กกับ ต เต่าอยู่ในประโยคเดียว และต้องพูดเร็วๆ เขาจะเลือกออกเสียงพยัญชนะที่ง่ายกว่าไปเสียทุกคำ ตัวอย่างเช่น เมื่อต้องการพูดว่า จะไปดูตุ๊กตา กลับพูดว่า จะไปดูดุ๊กกาดา ทำอย่างไรดี ?
วิธีแก้ไข : ลองใช้วิธีข้างต้น คือพูดประโยคเดิมให้เขาฟังชัดๆ แต่ออกเสียงให้ถูกต้อง ทำให้เป็นเรื่องสนุกก็ได้ เช่น เมื่อรู้ว่าเขามักจะพูดคำใดผิด ก็ลองให้ยืนพูดคำนั้นใหม่ซ้ำๆ และสังเกตปากตัวเองหน้ากระจก หลังจากที่คุณได้สอนวิธีทำปากที่ถูกต้องและให้เรียนวิธีพูดอย่างถูกต้องแล้ว อาจได้ผลพลอยได้เป็นเสียงหัวเราะฮาๆ ของทั้งแม่ทั้งลูกอีกด้วย
หากลองแก้ไขแล้วภายใน 6 เดือน อาการพูดรวบทุกคำเป็นเสียงเดียวในบางประโยคก็ยังไม่หาย แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ต่อไป
ปัญหา : พูดติดๆ ขัดๆ
ปัญหาในที่นี้ก็คือ การที่เด็กพูดคำบางคำยืดยาวซ้ำๆ (เหมือนติดอ่าง) หรือดูเหมือนต้องใช้ความพยายามมากกว่าปกติทำอย่างไรดี สบตา และตั้งใจฟังเขาพูดให้จบโดยที่ไม่ขัดจังหวะและไม่เร่งเร้า ชวนลูกคุยโดยใช้ประโยคที่ทิ้งท้ายให้เขานึกโต้ตอบได้ เช่น วันนี้หนูต้องได้ทำอะไรสนุกที่โรงเรียนแน่ๆ เลย วิธีนี้เขาจะสามารถตอบว่าใช่หรือไม่ใช่ และพยายามเล่าเรื่องให้ฟัง
การเร่งหรือคาดคั้นให้ลูกพูดจบโดยเร็ว ยิ่งทำให้เด็กพูดตะกุกตะกักมากขึ้น เพราะลูกจะรู้สึกตื่นเต้นและกดดัน คุณควรเลือกใช้คำที่ง่าย พูดช้าๆ ชัดๆ กับลูก โดยเฉพาะในเรื่องที่เขาสนใจ หรือรู้สึกสนุกที่จะพูดถึงเมื่อไรควรใช้ ตัวช่วย
วิธีแก้ปัญหาเมื่อ ลูกพูดติดอ่าง
- ท่าทีของพ่อแม่เป็นเรื่องสำคัญมาก ถ้าไม่สบายใจที่ลูกพูดติดอ่าง ก็ต้องไม่พยายามให้ลูกรู้สึกว่าการพูดติดอ่างของลูกเป็นปัญหาเพราะจะยิ่งทำให้แก้ลำบาก
- เมื่อลูกเริ่มพูดติดอ่างพ่อแม่ต้องทำไม่รู้ไม่ชี้ เหมือนเมื่อก่อนที่ลูกยังไม่ติดอ่างและเมื่อลูกพูดอะไรอย่าเอาแต่จ้องเพราะจะยิ่งทำให้สถานการณ์แย่ลง
- เวลาเด็กพูดพ่อแม่ทำท่าเข้าใจลูกก็จะสบายใจ
- อย่าทวนคำพูดของเด็ก เพราะเป็นการย้ำทำให้เด็กรู้สึกว่าเขาพูดอะไรที่คนอื่นไม่เข้าใจ แล้วจะขยาดที่จะพูดจึงพูดติดอ่าง
- พาเด็กไปหาหมอหรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือแสดงอาการพูดให้คนอื่นจ้องดู อย่าทำ เพราะเท่ากับเป็นการเอาเด็กไปประจานทำให้เด็กยิ่งกลัว
- ไม่ต้องพาไปฝึกพูดเพราะจะยิ่งตอกย้ำให้เด็กกังวลและพูดติดอ่างมากขึ้น1
ถึงแม้กระทั่งผู้เชี่ยวชาญเองก็ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดว่าทำไมเด็กโดยเฉพาะในวัย 2 ขวบครึ่งถึง 4 ขวบ มักจะมีอาการพูดติดอ่าง (หนูชอบ ชอบ ชอบ… หรือ หนู ชะ ชะ ชะ ชอบ) ก็ตาม หากอาการติดอ่างนั้นเกิดบ่อยขึ้น หรือกินเวลานานเกิน 3 เดือน (ไม่ควรรอให้เกิน 6 เดือน) มีอาการหยุดหายใจลึกๆ ระหว่างประโยคบ่อยครั้ง ควรลองปรึกษาแพทย์ หรือถ้าลูกมีสัญญาณผิดปกติอื่นๆ เช่น เวลาพูดต้องเกร็งใบหน้าและลำคอ สะบัดมือ แกว่งแขน หรือ กระดิกเท้ากับพื้นเวลาพูดเป็นประจำ ก็ควรปรึกษาแพทย์เช่นกัน (เพราะนั่นอาจเป็นสัญญาณของความผิดปกติทางสมองหรือกล้ามเนื้อสำคัญที่ใช้ในการเปล่งเสียง ซึ่งคุณไม่ควรมองข้าม)
บทความโดย: กองบรรณาธิการ Amarin Baby & Kids
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
อ่านต่อบทความเรื่องอื่นที่น่าสนใจคลิก !
8 เทคนิคดี๊..ดี ฝึกลูกน้อยชันคอ เพื่อพัฒนาการที่ดีสมวัย
สังเกตสัญญาณ “พัฒนาการล่าช้า” ของลูก
ลูกดูดนิ้ว ยันโต ส่งผลต่อโครงสร้างฟันและการพูด ..มาดูวิธีป้องกัน!
ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิง
1www.todayhealth.org